Obywatelskie pomysły jak zagospodarować miejską kasę poprawiają dobrostan
Budżety obywatelskie, zwane także partycypacyjnymi, w polskich miastach wprowadzano od 2011. Liderem był Sopot, lecz w kilka lat poszło jego śladem wiele innych gmin, a nawet dzielnic i subregionów. W ubiegłym roku, w znowelizowanej ustawie o samorządach: gminnym, powiatowym i wojewódzkim dodano regulacje o budżecie obywatelskim na kadencję 2018-2023.
Historia budżetów obywatelskich sięga wg Wikipedii 1989 r., kiedy to po raz pierwszy w brazylijskim mieście Porto Alegre, podczas wieloetapowego procesu dyskusji, mieszkańcy miasta zdecydowali w jaki sposób wydać część budżetu gminnego. Dziś te formę demokracji uczestniczącej stosuje tysiące samorządów na całym świecie.
Ważnym aspektem tworzenia budżetu obywatelskiego jest poznanie przez mieszkańców priorytetów w wydawaniu pieniędzy publicznych, a zarazem uświadomienie zarządzającym jednostką samorządową jakie wspólnota ma potrzeby. Często odbywa się to poprzez wybór delegatów budżetowych, reprezentujących lokalne społeczności, zgromadzenia ich członków, debaty z głosowaniami nad postulatami i określaniem konkretnych wydatków. Istotną częścią całego procesu jest wdrażanie pomysłów społecznych, które następnie bezpośrednio mają wpływ na jakość życia mieszkańców.
Badania przeprowadzane w miastach stosujących tę formę demokracji uczestniczącej wykazują, że podwyższa ona deklarowaną jakość życia, zwiększa zadowolenie z usług publicznych, sprzyja przejrzystości i wiarygodności samorządu lokalnego, a przede wszystkim angażuje do uczestnictwa w życiu publicznym szersze kręgi obywateli, szczególnie osób wykluczonych. Wpływa także na ogólny poziom rozwoju społeczeństwa obywatelskiego.
W wielu polskich miastach kampanie związane z budżetem obywatelskim są okazją do integracji różnorodnych środowisk lokalnych. Dzięki konsultacjom społecznym nad budżetem obywatelskim integrują się różnorodne grupy mieszkańców, a zarazem poznają mechanizmy działania organizmu miejskiego. To owocuje często lepszym, bo wspólnym i spełniającym potrzeby szerszych kręgów, wykorzystaniem miejskiej kasy.
W Szklarskiej Porębie po raz pierwszy będziemy mogli decydować o tym, na co przeznaczyć część budżetu miasta. Rozpoczęte właśnie konsultacje społeczne nad Regulaminem Budżetu Obywatelskiego Miasta Szklarska Poręba na rok 2019 (BO), będą okazją nie tylko do włączenia w cały demokratyczny proces mieszkańców, ale też poszerzenia wiedzy o finansowaniu projektów miękkich w ramach BO. Warsztat edukacyjny skierowany do organizacji pozarządowych i liderów lokalnych, będzie obejmował zagadnienia dot. problemów społecznych, edukacyjnych, zdrowotnych, kulturalnych, profilaktyki przemocy i różnych uzależnień oraz infrastrukturalnych. To mocne wsparcie dla NGO, które z pewnością zaowocuje przemyślanymi i realistycznymi postulatami wykorzystania 200 tys. zł, jakie w tym roku obejmie Budżet Obywatelski Miasta Szklarska Poręba.
Pamiętajmy, że warto się włączyć w urządzanie swojego miasta.
