Komunikat nr 2/2011 MCZK - Szklarska Poręba

W związku ze zgłoszeniami przez mieszkańców Szklarskiej Poręby zauważenia w ogródkach przydomowych i na działkach żmij przypominamy zasady postępowania w razie napotkania tych gadów:
Ponieważ żmija jest podobna do zupełnie niegroźnego zaskrońca podajemy jak rozróżnić zaskrońca od żmii zygzakowatej. (Opracowanie na podstawie artykułu Jakuba Świeckiego ”Jak rozróżnić zaskrońca od żmii zygzakowatej))

Cechy charakterystyczne żmii zygzakowatej (Vipera berus)
Przeciętna długość tego węża to około 40-70cm, największe okazy mogą mieć nawet ponad 90cm długości. Żmije te nie należą do dużych, samce zwykle nie przekraczają 60cm a samica 75. Samice są grubsze od samców. Żmije zygzakowate mają dość krępą budowę ciała
Oko zaopatrzone jest w pionową, soczewkowatą źrenice. Znane są trzy podstawowe odmiany barwne żmii zygzakowatej. Pierwsza z nich to odmiana srebrna bądź popielata, która przeważnie występuje u samców. Samice jak i młode są przeważnie brunatne, (rzadko) brązowe, rdzawe. Najrzadszą do spotkania jest odmiana melanistyczna (czarna). Żmija zygzakowata prowadzi nocny, a przy tym naziemny tryb życia.. Poluje zwykle w nocy, bądź późnym popołudniem. Żmija zygzakowata jest gatunkiem jajożyworodnym, w miocie znajduje się od 5-25 młodych.

Cechy charakterystyczne zaskrońca zwyczajnego (Natrix natrix)
Zaskroniec zwyczajny jest najpospolitszym polskim wężem. Jego bardzo charakterystyczną cechą są dwie żółte plamy z tyłu głowy. Wierzch ma szarawy, czasami lekko brunatny, bardzo często z ciemnymi plamami. Zaskrońce rosną do 100cm, jednak zwykle spotykane są okazy 60-80cm.
Zaskroniec zwyczajny zasiedla te same obszary co nasza jedyna Polska Żmija – żmija zygzakowata.

Jak rozróżnić zaskrońca zwyczajnego od żmii zygzakowatej ?
Są pewne charakterystyczne cechy, które można wykorzystać przy porównaniu tych węży. I tutaj właśnie wymienię je wszystkie w punktach :

1. Zaskroniec zwyczajny ma mniej oddzieloną głowę od ciała niż żmija zygzakowata - to ze względów braku gruczołów jadowych, które znajdują się tuż za oczami u Żmii.
2. Zaskroniec zwyczajny posiada na głowie dwie charakterystyczne plamki koloru żółtego, czasem jest to biały kolor, natomiast żmija ma kolor jednolity, bez plamek na głowie.
3. Żmija ma masywniejszą budowę od zaskrońca. Przeważnie są one niewiele krótsze. Zaskrońce mają szczupłą budowę ciała.
4. Żmija zygzakowata posiada bardzo charakterystyczny zygzak, który ciągnie się przez całe ciało żmii. Zaskroniec nie posiada czegoś takiego, ma kolor jednolity z drobnymi nieregularnymi plamkami. Należy dodać, że odmiana melanistyczna żmii ma ten zygzak niewidoczny, bądź ledwo widoczny przy bliższym spotkaniu - takiego jednak unikamy.
   

Oba te węże unikają spotkania z człowiekiem. Żmija nie kąsa tak "od siebie". Kąsa tylko przy próbie złapania jej. Zaskroniec rzadko kąsa, częściej z kloaki wypuszcza cuchnącą ciecz o zapachu piżma. Jad żmii zygzakowatej jest mieszaniną kilku toksyn o różnorakim działaniu: uszkadzającym układ nerwowy, powodującym martwicę tkanek, zmniejszającym krzepliwość krwi, zmiany rytmu pracy serca. Po ukąszeniu na skórze poszkodowanego pozostają dwie charakterystyczne ranki. Ukąszenie jest szczególnie niebezpieczne dla dzieci i osób starszych.Od 1986 roku żmija zygzakowata jest objęta całkowitą ochroną gatunkową. Nie wolno jej zabijać!!

W razie spotkania węża pozostawić go w spokoju - nie ruszać go i nie drażnić. W razie ukąszenia natychmiast wezwać Pogotowie Ratunkowe, lub przewieźć poszkodowanego do Szpitala Wojewódzkiego w Jeleniej Górze w celu podania antidotum (surowicę można podawać tylko w warunkach szpitalnych).

Gdy ujawnimy w miejscu publicznym żmiję zygzakowatą mogącą stanowić potencjalne zagrożenie dla ludzi o jej usunięcie wzywamy Straż Pożarną tel. 998

Inspektor ds. zarządzania kryzysowego
UM Szklarska Poręba
Włodarczyk Stanisław

Dokument [Word Document - 53.5 KB]