Od lipca przyszłego roku w całym kraju będzie obowiązywać nowy system wywożenia śmieci. Choć rząd pod wpływem protestów gmin, zapowiada, że jeszcze w grudniu ustawa prawdopodobnie zostanie znowelizowana, to nie zmienia faktu, że czeka nas rewolucja. Niestety, wszystko wskazuje na to, że będzie to rewolucja kosztowna.
„Ustawa śmieciowa”, która zaczyna obowiązywać od 1 lipca przeszłego roku, w całości zmienia sposób rozliczania i wywożenia odpadów komunalnych. Dotychczas każdy z nas mógł wybrać jedną z wielu firm „śmieciowych” działających na terenie miasta. A ponieważ skuteczność ścigania tych, którzy nie podpisywali umów i wyrzucali śmieci do rowów, była niska, rząd przygotował zmiany. Nowa „ustawa śmieciowa” w całości wywóz odpadów komunalnych zrzuca na barki samorządu. Od 1 lipca 2013 to gminy będą zobowiązane do wywożenia nieczystości wytwarzanych przez mieszkańców. Ci zaś będą płacili za to bezpośrednio do kasy miasta. stawodawca dał gminom możliwość wyboru metody naliczania opłaty za odbiór i zagospodarowanie odpadów komunalnych: od ilości osób w gospodarstwie domowym, od ilości zużytej wody w gospodarstwie domowym,od powierzchni lokalu mieszkalnego lub od gospodarstwa domowego (bez względu na ilość domowników)
Szklarska Poręba jest członkiem Związku Gmin Karkonoskich. Jest to komunalna organizacja, która powstała przed laty po to, aby m.in. wspólnie wybudować i eksploatować wysypisko śmieci. Tak zwane gniazda do selektywnej zbiórki czyli pojemniki na szkło, papier, metal i plastiki rozstawione w różnych punktach miasta są własnością Związku. W tej sytuacji naturalnym było, że gminy będące członkami Związku, chciały wypracować wspólne zasady wywożenia śmieci od 1 lipca 2013.
Aby spełnić ustawowy obowiązek selektywnej zbiórki odpadów „u źródła” czyli już w domach, w proponowanym rozwiązaniu bezpośrednio z nieruchomości odbierane mają być osobno: szkło opakowaniowe (butelki, słoiki), odpady biodegradowalne czyli odpady kuchenne i zielone oraz pozostałe odpady powstające w gospodarstwach domowych nie zawierające frakcji stanowiących surowce wtórne. Oznacza to, że przy nieruchomości będą 3 pojemniki. Makulatura, plastiki oraz pozostałe szkło będziemy musieli wywozić do istniejących na terenie miasta pojemników.
W ramach systemu zorganizowany zostanie Punkt Selektywnej Zbiórki Odpadów Komunalnych w Szklarskiej Porębie, decyzja dotycząca jego lokalizacji jeszcze nie została podjęta. Punkt ten będzie czynny w godzinach dogodnych dla mieszkańców, w określone dni tygodnia, w tym w soboty. Do tego punktu można będzie przekazywać w ramach już płaconej miesięcznej opłaty, tzw. odpady problematyczne powstające w gospodarstwach domowych: zużyty sprzęt elektryczny i elektroniczny, zużyte meble, baterie i akumulatory, chemikalia, zużyte opony oraz tekstylia.
Zachowany zostanie system akcyjnego (dwa razy w roku) odbioru z nieruchomości zamieszkałych odpadów wielkogabarytowych i zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego.
Wszystkie te rodzaje odpadów odbierane będą w ramach opłaty za odbiór i zagospodarowanie odpadów, którą mieszkańcy zobowiązani będą wnosić do kasy miejskiej. Opłata ta nie obejmie odbioru odpadów „poremontowych” (gruzu, starych okien itp). Aby pozbyć się tego typu odpadów trzeba będzie skorzystać z usług uprawnionego przedsiębiorcy za dodatkową opłatą. Opłata nie obejmie również odbioru odpadów wielkogabarytowych z nieruchomości niezamieszkałych (hotele, pensjonaty itp.), będzie je można odpłatnie przekazywać do Punktu Selektywnej Zbiórki Odpadów w ramach „usług dodatkowych”.
Właściciele nieruchomości, w których możliwe jest kompostowanie materiału roślinnego będą mogli skorzystać z tej możliwości, pod warunkiem zapisania tego faktu w deklaracji składanej w Urzędzie Miejskim.
Obecnie trwają prace nad wyliczeniem przewidywanych kosztów systemu oraz kalkulacją stawki opłaty. Rozważane są dwie metody wyliczenia stawki – stawka od ilości wody oraz stawka na osobę (mieszkańca) w domu (osoby faktycznie zamieszkałej – informacja z deklaracji składanej przez właściciela, będzie zweryfikowana zużyciem wody w nieruchomości). Wydaje się, że rozliczenie w zależności od ilości zużytej wody może być bardziej wiarygodne.
Hotele, pensjonaty itp. a także punkty usługowe (np. restauracje) będą wnosiły opłatę za pojemnik, przy czym ilość i wielkość pojemników będzie uzależniona od ilości miejsc noclegowych, gastronomicznych, powierzchni handlowej czy usługowej zgłoszonych w deklaracji. Zużycie wody w tych obiektach pozwoli na weryfikację danych przedstawionych w deklaracji.
Opłata za odbiór i zagospodarowanie odpadów komunalnych będzie zróżnicowana, niższą zostaną objęci mieszkańcy, którzy w deklaracji wybiorą możliwość selektywnego zbierania odpadów, wyższą – ci, którzy nie zechcą swoich odpadów segregować. Innymi słowy opłacać się będzie segregować śmieci. Jakość tej segregacji oceniać będą pracownicy firmy odbierającej odpady, którzy, pisząc wprost, będą grzebać w naszych śmieciach i zgłaszać w gminie stwierdzone przypadki nie stosowania się do zadeklarowanego sposobu gromadzenia odpadów. Tak się dzieje w wielu krajach Europejskich, w których karane są osoby, które nie segregują śmieci.
Ponieważ to teraz gminy będą musiały zająć się odbieraniem i wywożeniem śmieci, a także poborem opłat i kontrolą, nie trudno zgadnąć, że w urzędach trzeba będzie zatrudnić kolejnych pracowników. To co obecnie robią prywatne firmy, po 1 lipca będą robić urzędnicy.
Nowa ustawa śmieciowa jest mocno krytykowana. Głównie za to, że gminy muszą ogłaszać przetargi na wybór firmy śmieciowej, nawet jeśli mają swoje własne służby komunalne. Są też obawy, że duże przedsiębiorstwa w pierwszych latach będą stosować ceny dumpingowe, eliminując w ten sposób mniejszą konkurencję. A gdy ta zniknie, wówczas zaczną dyktować swoje, znacznie wyższe ceny. Ponadto ustawa nie rozwiązuje problemów w gminach turystycznych. Wydaje się, że w przypadku tej branży najlepszym rozwiązaniem byłoby rozliczanie w zależności od ilości zużytej wody. Tymczasem ustawa nie daje takiej możliwości w rozliczeniu firm. I choć idea była słuszna, bo chodziło o to, aby wszyscy płacili za śmieci co ma doprowadzić do likwidacji dzikich wysypisk, to jednak jak to często bywa, ustawa jest bublem, który ma być naprawiany zanim jeszcze wejdzie w życie.
Wszystkim mieszkańcom przypominamy, że powinni wypowiedzieć umowy firmom, które dotychczas wywożą śmieci. Dzięki temu uniknie się podwójnego płacenia za śmieci od 1 lipca. Najczęściej w umowach zapisany jest 3 miesięczny okres wypowiedzenia. Oznacza, to, że pisemnie trzeba złożyć wypowiedzenie najpóźniej 29 marca 2013. W tym wypadku nie decyduje data stempla pocztowego lecz data wpłynięcia wypowiedzenia. Jeśli więc nie chcemy robić tego osobiście, bezpiecznie będzie jeśli wypowiedzenie usług (umowa ma przestać obowiązywać 1 lipca 2013) wysłane zostanie pocztą listem poleconym w połowie marca lub też wcześniej.
